Obecnie coraz bardziej zdajemy sobie sprawę z tego jak ważna jest obecność obojga rodziców w poprawnie przebiegającym życiu rodzinnym oraz wychowaniu dzieci. Urlop tacierzyński i ojcowski stanowią jedne z kluczowych elementów pozwalających na aktywne uczestnictwo ojców w opiece nad dziećmi w pierwszych miesiącach zaraz po urodzeniu.
Poniżej skupiamy się na różnicach między urlopem tacierzyńskim a urlopem ojcowskim, podkreślając naturę obu świadczeń, cele i zasady korzystania.
W jaki sposób odróżnić urlop tacierzyński od urlopu ojcowskiego?
Ze względu na podobny cel i charakter działania urlop tacierzyński i urlop ojcowski są ze sobą często mylone, co może prowadzić do zamieszania w zrozumieniu istoty ich działania, reguł przyznawania oraz długości każdego z nich.
Szukam opiekunki do dziecka | Sprawdź profile niań w okolicy
Komu przysługuje urlop tacierzyński i urlop ojcowski?
Zarówno urlop tacierzyński, jak i urlop ojcowski przysługują osobie zarejestrowanej w systemie ubezpieczeń chorobowych tj. odprowadzającej składki z tytułu ubezpieczenia chorobowego (obowiązkowo lub dobrowolnie). Takie rozwiązanie oznacza, że korzystanie z urlopów nie ogranicza się tylko do pracowników zatrudnionych na pełen etat, ale także osób pracujących na umowy zlecenie oraz tych prowadzących własną działalność gospodarczą.
Warto wiedzieć! W Kodeksie pracy nie znajdziemy przepisów mówiących o urlopie tacierzyńskim. Nazwa została przyjęta dla pozostałej części urlopu macierzyńskiego, z której rezygnuje matka dziecka na rzecz ojca.
Powiązane artykuły:
Urlop macierzyński a rodzaj umowy
Ile wynosi zasiłek macierzyński
Tabela z podstawowymi różnicami między urlopem tacierzyńskim a urlopem ojcowskim
W poniższej tabeli przedstawiono kluczowe różnice między dwoma rodzajami urlopów, co pomoże zrozumieć ich charakterystykę i zasady korzystania.
Wymiar trwania urlopu tacierzyńskiego i urlopu ojcowskiego
Urlop ojcowski może zostać przyznany na maksymalnie dwa tygodnie (14 dni) i powinien zostać wykorzystany do 24. miesiąca życia dziecka. Urlop może zostać podzielony na nie więcej niż dwie równe części trwające po siedem dni.
Urlop tacierzyński także przysługuje na dwa tygodnie, jednak jego ostateczna długość zależy od wymiaru urlopu macierzyńskiego wykorzystanego przez matkę. Co warto jest mieć na uwadze, urlop macierzyński musi zostać wykorzystany przez przynajmniej dwa tygodnie.
Czy mogę skorzystać z jednego z urlopów podczas trwania urlopu macierzyńskiego?
Pracownik ma prawo do wykorzystania urlopu ojcowskiego w czasie, gdy matka dziecka przebywa na urlopie macierzyńskim. W przypadku urlopu tacierzyńskiego takie rozwiązanie nie jest możliwe, jednoczesne korzystanie z urlopu tacierzyńskiego i macierzyńskiego nie jest przewidziane w prawie.
Kiedy wykorzystać urlop tacierzyński, a kiedy urlop ojcowski?
W przeciwieństwie do urlopu ojcowskiego, z którego nie trzeba skorzystać od razu po urodzeniu dziecka, urlop tacierzyński należy wykorzystać po zakończonym okresie zasiłkowym matki tj. skończonym urlopie macierzyńskim.
- Rezygnacja z urlopu macierzyńskiego
Jeżeli matka ma zamiar zrezygnować z urlopu macierzyńskiego na rzecz ojca dziecka, musi zgłosić to swojemu pracodawcy co najmniej 7 dni przed planowanym powrotem do pracy.
Moment, w którym ojciec nie może skorzystać z urlopu ojcowskiego mija wraz z ukończeniem przez dziecko 24. miesiąca życia. Dodatkowo urlop ojcowski może zostać wykorzystany podczas przebywania matki na urlopie macierzyńskim, w przypadku urlopu tacierzyńskiego nie ma takiej możliwości.
Wniosek i dokumenty do złożenia dla urlopu tacierzyńskiego i urlopu ojcowskiego
Oba urlopy przyznawane są na podstawie wniosków złożonych przez pracownika. Urlop ojcowski udzielany jest na podstawie wniosku złożonego w formie papierowej lub elektronicznej nie później niż 7 dni przed dniem rozpoczęcia urlopu.
Wniosek o urlop tacierzyński należy złożyć nie później niż na 14 dni przez planowaną datą rozpoczęcia urlopu.
Wysokość zasiłku dla obu urlopów
Wysokość zasiłku za urlop ojcowski wynosi 100% podstawy wymiaru tj. średniego wynagrodzenia otrzymanego w ostatnich 12 miesiącach. Wysokość zasiłku za urlop tacierzyński zależy od terminu, w jaki został złożony wniosek o przyznanie urlopu. Zasiłek przysługuje w wysokości:
- 100% podstawy wymiaru za okres urlopu macierzyńskiego oraz 6 tygodni urlopu rodzicielskiego;
- 60% podstawy wymiaru za okres 26 tygodni urlopu rodzicielskiego.
Podstawa do obliczenia urlopu tacierzyńskiego ustalana jest w taki sam sposób jak dla urlopu ojcowskiego.
Przygotowano na podstawie:
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2022 r. poz. 1510, z późn. zm.);
Rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 8 grudnia 2015 r. w sprawie wniosków dotyczących uprawnień pracowników związanych z rodzicielstwem oraz dokumentów dołączanych do takich wniosków (Dz. U. z 2015 r. poz. 2243, z późn. zm.);
Ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2022 r. poz. 1732, z późn. zm.).