Urlop tacierzyński stanowi istotny etap w życiu każdego ojca, który pozwala na pełniejszy udział w opiece nad nowonarodzonym dzieckiem. Okres ten umożliwia spędzenie cennego czasu z dzieckiem, wsparcie partnerki po porodzie oraz pełniejsze zaangażowanie się w obowiązki rodzicielskie.
Poniżej przedstawiamy najważniejsze informacje i odpowiadamy na najczęściej zadawane pytania dotyczące urlopu tacierzyńskiego: ile wynosi urlop, ile jest płatny oraz komu przysługuje.
Czym jest urlop tacierzyński?
Urlop tacierzyński najogólniej mówiąc stanowi formę urlopu, która przysługuje po narodzinach lub adopcji dziecka w celu zapewnienia odpowiednich warunków na opiekę, odpoczynek i dostosowanie się do nowej sytuacji rodzicielskiej ojca.
Niania dla Twojego dziecka | Sprawdź dostępne opiekunki w okolicy
Komu przysługuje urlop tacierzyński?
Urlop przyznawany jest na podstawie umowy o pracę ojcu i ojcu adopcyjnemu dziecka, zgłoszonemu do ubezpieczenia chorobowego.
Do przejścia na urlop nie mają prawa ojcowie, którzy pracują na podstawie jednej z umów cywilno-prawnych: zlecenie lub umowy o dzieło nieopłacający składek na ubezpieczenie chorobowe.
Powiązane artykuły:
Urlop ojcowski
Umowa uaktywniająca dla niani
Czy pracując na umowie zlecenie mogę skorzystać z urlopu tacierzyńskiego?
Osobie zatrudnionej na podstawie umowy zlecenie nie przysługuje urlop tacierzyński ani urlop rodzicielski, jednakże przy tego typu umowie, przy opłacaniu składki na ubezpieczenie chorobowe istnieje możliwość skorzystania z „urlopu tacierzyńskiego zleceniobiorcy”.
Ile wynosi zasiłek tacierzyński w 2024 roku?
W Polsce urlop tacierzyński jest opłacany w postaci tzw. zasiłku tacierzyńskiego wypłacanego przez ZUS. Wysokość wypłacanego zasiłku zależy od terminu złożenia wniosku o udzielenie urlopu. Zasiłek przysługuje w wysokości:
- 100% podstawy wymiaru za okres urlopu macierzyńskiego oraz 6 tygodni urlopu rodzicielskiego;
- 60% podstawy wymiaru za okres 26 tygodni urlopu rodzicielskiego.
Zasiłek tacierzyński jest wypłacany przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) po złożeniu wniosku o przyznanie świadczenia.
Ile trwa urlop tacierzyński oraz czy skorzystanie z 2. tygodni urlopu jest wymagane?
Zgodnie z obowiązującym art. 180 Kodeksu pracy, w 2024 roku urlop tacierzyński przysługuje na 2 tygodnie. Długość urlopu zależy przede wszystkim od tego, jaka część urlopu macierzyńskiego została wykorzystana przez matkę, co oznacza że urlop tacierzyński może zostać wydłużony do:
- 6 tygodni – w przypadku urodzenia przez matkę jednego dziecka;
- 17 tygodni – w przypadku dwojga dzieci;
- 19 tygodni – w przypadku trojga dzieci;
- 21 tygodni – w przypadku czworga dzieci;
- 23 tygodni – w przypadku pięciorga i więcej dzieci.
Urlop tacierzyński nie musi zostać wykorzystany. Ojciec ma prawo do skorzystania z urlopu według własnych preferencji.
Czy urlop tacierzyński można podzielić na części?
Niestety, urlopu tacierzyńskiego nie można podzielić na części. Pracownik musi wykorzystać przyznany urlop zaraz po rezygnacji matki z części urlopu macierzyńskiego.
Czym różni się urlop macierzyński od urlopu tacierzyńskiego?
Przede wszystkim urlop macierzyński przysługuje matce dziecka, a tacierzyński ojcu. Różnica między urlopami polega również na długości ich trwania, urlop tacierzyński trwa zazwyczaj 2 tygodnie, jednak jego ostateczna długość zależy od części urlopu macierzyńskiego wykorzystanego przez matkę.
Przykład wniosku o urlop tacierzyński 2024 – najważniejsze informacje
Poniżej przedstawiamy gotowy wzór wniosku o urlop tacierzyński dla pracownika.
Jakie informacje zawrzeć we wniosku o urlop tacierzyński
Przykładowy wniosek o udzielenie urlopu tacierzyńskiego powinien zawierać elementy, takie jak:
- Dane osobowe osoby wnioskującej (imię, nazwisko, adres, PESEL);
- Dane pracodawcy (nazwa firmy lub instytucji, numer telefonu);
- Termin rozpoczęcia urlopu i okres trwania;
- Zobowiązanie co co przekazania niezbędnych dokumentów;
- Podpis, data.
Kiedy i w jaki sposób złożyć wniosek o urlop tacierzyński?
Wniosek o urlop tacierzyński należy złożyć nie później niż 14 dni przed planowanym czasem rozpoczęcia urlopu.
Zazwyczaj złożenie wniosku odbywa się na kilka tygodni lub miesięcy przed narodzinami/adopcją dziecka w celu umożliwienia pracodawcy przystosowania się do chwilowego braku pracownika.
- Sposób złożenia wniosku
Jeżeli ojciec jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę lub opłaca składki chorobowe na podstawie umowy zlecenie, wniosek należy złożyć u pracodawcy.
Jeżeli dana osoba nie pracuje, dokumenty należy przedstawić w ZUS, listownie lub za pomocą platformy internetowej PUE ZUS.
W jakim okresie można wykorzystać urlop?
Urlop tacierzyński przysługuje ojcom w okresie narodzin dziecka do końca 9. miesiąca życia w celu sprawowania bezpośredniej opieki nad dzieckiem.
Urlop tacierzyński a urlop rodzicielski
Zgodnie z obowiązującym prawem, urlop tacierzyński i urlop rodzicielski stanowią różne formy urlopu powiązane z opieką nad dzieckiem.
Urlop tacierzyński przysługuje ojcu po narodzinach lub adopcji dziecka i jest skoncentrowany na okresie bezpośrednio po narodzinach.
Urlop rodzicielski przysługuje jednemu lub obu rodzicom i może trwać do 32 tygodni z zaznaczeniem podziału trwania między rodzicami według ich preferencji.
Urlop tacierzyński a urlop ojcowski
Urlop ojcowski wynosi zawsze 2 tygodnie i jest udzielany niezależnie od urlopu tacierzyńskiego.
Urlop tacierzyński stanowi część urlopu macierzyńskiego, która została niewykorzystana przez matkę. Najważniejsze różnice między urlopem tacierzyńskim a urlopem ojcowskim.
Często zadawane pytania
- Czy urlop tacierzyński wlicza się do emerytury?
Tak, urlop tacierzyński podobnie do urlopu macierzyńskiego wlicza się do emerytury. Okres pobierania zasiłku jest uwzględniony podczas ustalania prawa do emerytury i jej wysokości.
- Co w sytuacji, gdy mama dziecka nie pracuje lub jest w szpitalu?
Mama dziecka przebywająca w szpitalu może przerwać pobieranie zasiłku macierzyńskiego w ramach swojego urlopu, wówczas ojciec dziecka może wystąpić o przyznanie pozostającej jego części w ramach urlopu tacierzyńskiego.
Korzystanie z urlopu tacierzyńskiego w sytuacji, gdy matka dziecka jest osobą niepracującą nie jest dozwolone w prawie.
Podsumowanie, urlop tacierzyński
Podsumowując, urlop tacierzyński to ważne prawo przysługujące ojcom w Polsce, które umożliwia pełniejszy udział w opiece nad nowo narodzonym dzieckiem oraz wspieranie partnerki w okresie po porodzie. To również narzędzie promujące równość płci, umożliwiające ojcom aktywny udział w życiu rodzinnym.
Przygotowano na podstawie:
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2022 r. poz. 1510, z późn. zm.);
Rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 8 grudnia 2015 r. w sprawie wniosków dotyczących uprawnień pracowników związanych z rodzicielstwem oraz dokumentów dołączanych do takich wniosków (Dz. U. z 2015 r. poz. 2243, z późn. zm.);
Ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2022 r. poz. 1732, z późn. zm.).