Urlop ojcowski jest jednym z najczęściej poruszanych zagadnień w kontekście współczesnego rodzicielstwa, z uwagi na coraz większy odsetek ojców chcących uczestniczyć w życiu niemowląt. W niniejszym artykule przyjrzymy się najczęściej zadawanym pytaniom dotyczącym urlopu ojcowskiego, warunkom jego przyznawania, długości trwania i wysokości.
Szukam opiekunki do dziecka | Sprawdź profile niań w okolicy
- Czym jest urlop ojcowski zgodnie z Kodeksem pracy?
Urlop ojcowski stanowi jedno z uprawnień rodzicielskich, związanych ze stosunkiem pracy, które regulują zapisy Kodeksu pracy. Uprawnienie często mylone jest z urlopem tacierzyńskim, jednak te dwa rodzaje urlopu są od siebie niezależne. Dowiedz się więcej na temat różnic między urlopem ojcowskim a urlopem tacierzyńskim.
- Jaki jest główny cel urlopu ojcowskiego?
Zgodnie z informacją zawartą w Kodeksie pracy, urlop ojcowski jest prawem pracownika tj. ojca do 2. tygodni wolnego w celu sprawowania opieki nad dzieckiem.
Kodeks pracy stwierdza: „Pracownik – ojciec wychowujący dziecko ma prawo do urlopu ojcowskiego”
Powiązane artykuły:
Urlop macierzyński a rodzaj podpisanej umowy
Zasiłek rodzinny
Komu przysługuje urlop ojcowski w 2024/2025 roku?
Urlop ojcowski przysługuje tylko i wyłącznie ojcu dziecka (dotyczy także ojca adopcyjnego) i w przeciwieństwie do urlopu tacierzyńskiego nie może być przekazany na matkę lub wykorzystany połowicznie. Warunkiem przyznania urlopu jest pozostawanie w stosunku pracy tj. zatrudnienie na podstawie:
- umowy o pracę;
- powołania;
- wyboru lub mianowania;
- spółdzielczej umowy o pracę.
oraz opłacanie składki na ubezpieczenie chorobowe. Urlop ojcowski nie przysługuje ojcu pozbawionemu praw rodzicielskich oraz osobom mieszkającym daleko od dziecka i nieutrzymującym kontaktu.
Co warto wiedzieć, aby skorzystać z urlopu ojcowskiego nie ma konieczności zawierania związku małżeńskiego z partnerem.
Czy niewykorzystany urlop ojcowski można ponownie wykorzystać?
Niestety nie. Niewykorzystany urlop przepada. Prawo do wykorzystania urlopu nie przechodzi także na matkę dziecka.
Ile trwa urlop ojcowski 2024?
W 2024 roku urlop trwa przez dwa tygodnie kalendarzowe obejmując soboty i niedziele. Innymi słowy trwa 10 dni roboczych.
- Czy urlop ojcowski można podzielić na kilka części?
Tak, podział urlopu na części jest możliwy. Zamiast wykorzystania urlopu ojcowskiego przez 14 dni, urlop może zostać wykorzystany w dwóch, równych częściach po 7 dni.
Do kiedy należy wykorzystać urlop?
Urlop ojcowski należy wykorzystać do ukończenia przez dziecko 12. miesiąca życia lub upływu 12 miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia orzekającego o przysposobieniu dziecka, jednak nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 14 roku życia.
Ile płatny jest urlop ojcowski?
Za czas przebywania na urlopie ojcowskim przysługuje wynagrodzenie w postaci zasiłku. Świadczenie wynosi 100% podstawy wymiary.
Podstawa wymiaru zasiłku stanowi średnie wynagrodzenie ojca z ostatnich 12 miesięcy kalendarzowych.
- Kto wypłaca wynagrodzenie za czas przebywania na urlopie ojcowskim?
Zasiłek wypłacany jest przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
Wzór wniosku o urlop ojcowski
Poniżej przedstawiamy wzór wniosku o udzielenie urlopu ojcowskiego przez pracodawcę
Jakie informacje powinny znaleźć się we wniosku o urlop ojcowski
Przykładowy wniosek o udzielenie urlopu powinien zawierać elementy, takie jak:
- Dane osobowe osoby wnioskującej (imię, nazwisko, adres, PESEL);
- Dane pracodawcy (nazwa firmy lub instytucji, numer telefonu);
- Termin rozpoczęcia urlopu i okres trwania;
- Zobowiązanie co co przekazania niezbędnych dokumentów;
- Podpis, data.
Kiedy najlepiej złożyć wniosek o urlop ojcowski?
Urlop ojcowski jest udzielany na wniosek złożony przez pracownika w formie papierowej bądź elektronicznej nie później niż 7 dni przed dniem rozpoczęcia urlopu.
Urlop ojcowski a urlop tacierzyński | Podobieństwa i różnice
Urlop tacierzyński i urlop ojcowski stanowią dwa, różne rodzaje urlopów związane z opieką nad dzieckiem, przyznawane w okresie po narodzinach dziecka lub po adopcji.
- Urlop ojcowski wynosi 2 tygodnie i jest udzielany niezależnie od urlopu tacierzyńskiego.
- Urlop tacierzyński stanowi część urlopu macierzyńskiego, która została niewykorzystana przez matkę.
Ważne! Urlop ojcowski jest przyznawany w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem. Ojciec, któremu urlop został przyznany nie może starać się o wsparcie w opiece nad dzieckiem podczas trwania urlopu np. poprzez szukanie opiekunki do dziecka.
Często zadawane pytania
- Czy mogę cofnąć wniosek o udzielenie urlopu ojcowskiego?
Tak, pracownik może wycofać wniosek o udzielenie urlopu, jednak tylko za zgodą pracodawcy.
- Czy urlop ojcowski jest dostępny tylko dla ojców biologicznych?
Nie ma znaczenia, czy osoba ubiegająca się o urlop ojcowski jest biologicznym ojcem dziecka czy też adoptowała dziecko. Dodatkowo nie jest istotne, czy rodzice pozostają w małżeństwie. Warunkiem kluczowym jest zaangażowanie w opiekę nad dzieckiem podczas przyznanego urlopu.
- Czy urlop ojcowski można zacząć od soboty lub niedzieli?
Nie znaczenie, w którym dniu tygodnia rozpoczyna się urlop ojcowski. Pracownik może rozpocząć urlop w dowolnym dniu tygodnia np. sobotę lub niedzielę, należy jednak pamiętać, że urlop będzie trwał 14 dni (10 dni roboczych).
Podsumowanie informacji, urlop ojcowski
Podsumowując, urlop ojcowski przysługuje ojcu w celu zapewnienia opieki nad dzieckiem w okresie po narodzinach lub adopcji. Ten rodzaj urlopu ma na celu zapewnienie aktywnego uczestnictwa w życiu dziecka oraz pomocy w równomiernym podziale obowiązków rodzicielskich. Urlop udzielany jest na podstawie wniosku, a jego wysokość wynosi 100% podstawy wymiaru za ostatnie 12 miesięcy wynagrodzenia.
Przygotowano na podstawie
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2022 r. poz. 1510, z późn. zm.);
Rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 8 grudnia 2015 r. w sprawie wniosków dotyczących uprawnień pracowników związanych z rodzicielstwem oraz dokumentów dołączanych do takich wniosków (Dz. U. z 2015 r. poz. 2243, z późn. zm.);
Ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2022 r. poz. 1732, z późn. zm.).